Wat is verslaving?
Wanneer is er sprake van een (beginnende) verslaving?
Bij een verslaving verliest de gebruiker de controle over het gebruik. Er is sprake van een (beginnende) verslaving wanneer je:

  • herhaaldelijk merkt dat je meer gebruikt dan je jezelf hebt voorgenomen
  • niet kunt stoppen 
  • een groot deel van de dag (in gedachten of in het echt) bezig bent met gebruik.

We spreken hier over genotmiddelen, maar je kunt ook verslaafd raken aan een activiteit, zoals seks, eten, gokken, internet of gamen.

 Hoe raak je verslaafd?
Mensen raken niet zomaar verslaafd. Of je verslaafd raakt, hangt af van:

  • de eigenschappen van het middel en de manier hoe het middel gebruikt wordt;
  • de eigenschappen van de persoon;
  • de omgeving van de persoon

Daarnaast zijn er verschillende fases van gebruik te onderscheiden: van experimenteel/incidenteel gebruik tot chronisch verslaafd. 

Lichamelijke of geestelijke afhankelijkheid
De afhankelijkheid van een middel kan geestelijk en lichamelijk zijn. Geestelijke afhankelijkheid wil zeggen dat je  blijft verlangen naar het middel of de behoefte en dat je jezelf niet meer prettig voelt zonder. Bij lichamelijke afhankelijkheid is het lichaam zo gewend aan het gebruik, dat ontwenningsklachten ontstaan wanneer je het middel niet meer gebruikt (bijvoorbeeld trillen, misselijkheid, slapeloosheid, enzovoorts). Deze ontwenningsklachten zijn na enkele weken vaak voorbij

Verslaving als ziekte
Verslaving wordt steeds meer gezien als een chronische ziekte met biologische (waaronder erfelijke), persoonlijke en sociale oorzaken en gevolgen. Door voortdurend en langdurig gebruik van verslavende stoffen treden onherstelbare veranderingen in de hersenen op, waardoor een blijvende hunkering naar drugs of alcohol blijft bestaan. Terugval is daardoor kenmerkend bij verslavingsproblemen. Afhankelijk van de ernst van de problematiek richt een groot deel van de behandeling zich dan ook op het onder controle krijgen van het gebruik en het leren voorkomen en omgaan met een terugval.